Hercules, a Greek hero celebrated for his great strength, was pursued throughout his life by the hatred of Juno. While yet an infant, he strangled some serpents sent by the goddess to destroy him. During his boyhood and youth he performed various marvelous feats of strength, and on reaching manhood succeeded in delivering the Thebans from the oppression of the Minyae. In a fit of madness sent upon him by Juno, he slew his own children; and on consulting the Delphic oracle as to how he should cleanse himself from this crime, he was ordered to submit himself for twelve years to Eurystheus king of Tiryns and to perform whatever tasks were appointed him. Hercules obeyed the oracle, and during the twelve years of his servitude accomplished twelve extraordinary feats known as the Labors of Hercules. His death was caused unintentionally by his wife Deianira. Hercules had shot with his poisoned arrows a centaur named Nessus, who had insulted Deianira. Nessus, before he died, gave some of his blood to Deianira and told her would act as a charm to secure her husband's love. Some time after, Deianira, wishing to try the charm, soaked one of her husband's garments in the blood, not knowing that it was poisoned. Hercules put on the robe, and after suffering terrible torments died, or was carried off by his father Jupiter.
Part I. The Hatred of Juno
Herculēs, Alcmēnae fīlius, ōlim in Graeciā habitābat. Hic omnium hominum validissimus fuisse dīcitur. At Iūnō, rēgīna deōrum, Alcmēnam ōderat et Herculem adhūc īnfantem necāre voluit. Mīsit igitur duās serpentēs saevissimās; hae mediā nocte in cubiculum Alcmēnae vēnērunt, ubi Herculēs cum frātre suō dormiēbat. Nec tamen in cūnīs, sed in scūtō magnō cubābant. Serpentēs iam appropinquāverant et scūtum movēbant; itaque puerī ē somnō excitātī sunt.
Part II. Hercules and the Serpents
Īphiclēs, frāter Herculis, magnā vōce exclāmāvit; sed Herculēs ipse, fortissimus puer, haudquāquam territus est. Parvīs manibus serpentēs statim prehendit, et colla eārum magnā vī compressit. Tālī modō serpentēs ā puerō interfectae sunt. Alcmēna autem, māter puerōrum, clamōrem audīverat, et marītum suum ē somnō excitāverat. Ille lūmen accendit et gladium suum rapuit; tum ad puerōs properābat, sed ubi ad locum vēnit, rem mīram vīdit, Herculēs enim rīdēbat et serpentēs mortuās mōnstrābat.
Part III. The Music Lesson
Herculēs ā puerō corpus suum dīligenter exercēbat; magnam partem diēī in palaestrā consūmēbat; didicit etiam arcum intendere et tēla conicere. Hīs exercitātiōnibus vīrēs eius cōnfirmātae sunt. In musicā etiam ā Linō centaurō ērudiēbātur (centaurī autem equī erant sed caput hominis habēbant); huic tamen artī minus dīligenter studēbat. Hic Linus Herculem ōlim obiurgābat, quod nōn studiōsus erat; tum puer īrātus citharam subitō rapuit, et omnibus vīribus caput magistrī īnfēlīcis percussit. Ille ictū prōstrātus est, et paulō post ē vītā excessit, neque quisquam posteā id officium suscipere voluit.
Part IV. Hercules Escapes Sacrifice
Dē Hercule haec etiam inter alia nārrantur. Ōlim dum iter facit, in fīnēs Aegyptiōrum vēnit. Ibi rēx quīdam, nōmine Būsīris, illō tempore rēgnābat; hic autem vir crūdēlissimus hominēs immolāre cōnsuēverat. Herculem igitur corripuit et in vincula coniēcit. Tum nūntiōs dīmīsit et diem sacrificiō ēdīxit. Mox ea diēs appetēbat, et omnia rīte parāta sunt. Manūs Herculis catēnīs ferreīs vīnctae sunt, et mola salsa in caput eius īnspersa est. Mōs enim erat apud antīquōs salem et far capitibus victimārum impōnere. Iam victima ad āram stābat; iam sacerdōs cultrum sūmpserat. Subitō tamen Herculēs magnō cōnātū vincula perrūpit; tum ictū sacerdōtem prōstrāvit; alterō rēgem ipsum occīdit.
Part V. A Cruel Deed
Herculēs iam adulēscēns Thēbīs habitābat. Rēx Thēbārum, vir ignāvus, Creōn appellābātur. Minyae, gēns bellicōsissima, Thēbānīs fīnitimī erant. Lēgātī autem ā Minyīs ad Thēbānōs quotannīs mittēbantur; hī Thēbās veniēbant et centum bovēs postulābant. Thēbānī enim ōlim ā Minyīs superātī erant; tribūta igitur rēgī Minyārum quotannīs pendēbant. At Herculēs cīvēs suōs hōc stipendiō līberāre cōnstituit; lēgātōs igitur comprehendit, atque aurēs eōrum abscīdit. Lēgātī autem apud omnēs gentēs sānctī habentur.
Part VI. The Defeat of the Minyae
Ergīnus, rēx Minyārum, ob haec vehementer īrātus statim cum omnibus cōpiīs in fīnēs Thēbānōrum contendit. Creōn adventum eius per explōrātōrēs cognōvit. Ipse tamen pugnāre nōluit, nam magnō timōre affectus erat; Thēbānī igitur Herculem imperātōrem creāvērunt. Ille nūntiōs in omnēs partēs dīmisit, et cōpiās coēgit; tum proximō diē cum magnō exercitū profectus est. Locum idōneum dēlēgit et aciem īnstrūxit. Tum Thēbānī ē superiōre locō impetum in hostēs fēcērunt. Illī autem impetum sustinēre nōn potuērunt; itaque aciēs hostium pulsa est atque in fugam conversa.
Part VII. Madness and Murder
Post hoc proelium Herculēs cōpiās suās ad urbem redūxit. Omnēs Thēbānī propter victōriam maximē gaudēbant; Creōn autem magnīs honōribus Herculem decorāvit, atque fīliam suam eī in mātrimōnium dedit. Herculēs cum uxōre suā beātam vītam agēbat; sed post paucōs annōs subitō in furōrem incidit, atque līberōs suōs ipse suā manū occīdit. Post breve tempus ad sānitātem reductus est, et propter hoc facinus magnō dolōre affectus est; mox ex urbe effūgit et in silvās sē recēpit. Nolēbant enim cīvēs sermōnem cum eō habēre.
Part VIII. Hercules Consults the Oracle
Herculēs tantum scelus expiāre magnopere cupiēbat. Cōnstituit igitur ad ōrāculum Delphicum īre; hoc enim ōrāculum erat omnium celeberrimum. Ibi templum erat Apollinis plūrimīs dōnīs ornātum. Hōc in templō sedēbat fēmina quaedam, nōmine Pythia, et cōnsilium dabat eīs quī ad ōrāculum veniēbant. Haec autem fēmina ab ipsō Apolline docēbātur, et voluntātem deī hominibus ēnūntiābat. Herculēs igitur, quī Apollinem praecipuē colēbat, hūc vēnit. Tum rem tōtam exposuit, neque scelus cēlāvit.
Part IX. The Oracle's Reply
Ubi Hercules fīnem fēcit, Pythia prīmō tacēbat; tandem tamen iussit eum ad urbem Tīryntha īre, et Eurystheī rēgis omnia imperāta facere. Herculēs ubi haec audīvit, ad urbem illam contendit, et Eurystheō rēgī sē in servitūtem trādidit. Duodecim annōs crūdēlissimō Eurystheō serviēbat, et duodecim labōrēs, quōs ille imperāverat, cōnfēcit; hōc enim ūnō modō tantum scelus expiārī potuit. Dē hīs labōribus plūrima ā poētīs scrīpta sunt. Multa tamen quae poētae nārrant vix crēdibilia sunt.
Part X. First Labor: The Nemean Lion
Prīmum ab Eurystheō iussus est Herculēs leōnem occīdere quī illō tempore vallem Nemeaeam reddēbat īnfēstam. In silvās igitur in quibus leō habitābat statim sē contulit. Mox feram vīdit, et arcum, quem sēcum attulerat, intendit; eius tamen pellem, quae dēnsissima erat, trāicere nōn potuit. Tum clāvā magnā quam semper gerēbat leōnem percussit, frūstrā tamen; neque enim hōc modō eum occīdere potuit. Tum dēmum collum mōnstrī bracchiīs suīs complexus est et faucēs eius omnibus vīribus compressit. Hōc modō leō brevī tempore exanimātus est; nūlla enim respīrandī facultās eī dabātur. Tum Herculēs cadāver ad oppidum in umerīs rettulit; et pellem, quam dētrāxerat, posteā prō veste gerēbat. Omnēs autem quī eam regiōnem incolēbant, ubi fāmam dē morte leōnis accēpērunt, vehementer gaudēbant et Herculem magnō honōre habēbant.
Part XI. Second Labor: The Lernean Hydra
Paulō post iussus est ab Eurystheō Hydram necāre. Hoc autem mōnstrum erat cui novem erant capita. Herculēs igitur cum amīcō Iolaō profectus est ad palūdem Lernaeam, in quā Hydra habitābat. Mox mōnstrum invēnit, et quamquam rēs erat magnī perīculī, collum eius sinistrā prehendit. Tum dextrā capita novem abscīdere coepit; quotiēns tamen hoc fēcerat, nova capita exoriēbantur. Diū frūstrā labōrābat; tandem hōc cōnātū dēstitit. Deinde arborēs succīdere et ignem accendere cōnstituit. Hoc celeriter fēcit, et postquam ligna ignem comprehendērunt, face ārdente colla adūssit, unde capita exoriēbantur. Nec tamen sine magnō labōre haec fēcit; vēnit enim auxiliō Hydrae cancer ingēns, quī, dum Herculēs capita abscīdit, crūra eius mordēbat. Postquam mōnstrum tālī modō interfēcit, sagittās suās sanguine eius imbuit, itaque mortiferās reddidit.
Part XII. Third Labor: The Cerynean Stag
Postquam Eurystheō caedēs Hydrae nūntiāta est, magnus timor animum eius occupāvit. Iussit igitur Herculem cervum quendam ad sē referre; nōluit enim virum tantae audāciae in urbe retinēre. Hic autem cervus, cuius cornua aurea fuisse trāduntur, incrēdibilī fuit celeritāte. Herculēs igitur prīmō vestīgiīs eum in silvā persequēbātur; deinde ubi cervum ipsum vīdit, omnibus vīribus currere coepit. Ūsque ad vesperum currēbat, neque nocturnum tempus sibi ad quiētem relinquēbat, frūstrā tamen; nūllō enim modō cervum cōnsequī poterat. Tandem postquam tōtum annum cucurrerat (ita trāditur), cervum cursū exanimātum cēpit, et vīvum ad Eurystheum rettulit.
Part XIII. Fourth Labor: The Erymanthian Boar
Tum vērō iussus est Herculēs aprum quendam capere quī illō tempore agrōs Erymanthiōs vāstābat et incolās huius regiōnis magnopere terrēbat. Herculēs rem suscēpit et in Arcadiam profectus est. Postquam in silvam paulum prōgressus est, aprō occurrit. Ille autem simul atque Herculem vīdit, statim refūgit; et timōre perterritus in altam fossam sē proiēcit. Herculēs igitur laqueum quem attulerat iniēcit, et summā cum difficultāte aprum ē fossā extrāxit. Ille etsī fortiter repugnābat, nūllō modō sē līberāre potuit; et ab Hercule ad Eurystheum vīvus relātus est.
Part XIV. Hercules at the Centaur's Cave
Dē quartō lābōre, quem suprā nārrāvimus, haec etiam trāduntur. Herculēs dum iter in Arcadiam facit, ad eam regiōnem vēnit quam centaurī incolēbant. Cum nox iam appeteret, ad spēluncam dēvertit in quā centaurus quīdam, nōmine Pholus, habitābat. Ille Herculem benignē excēpit et cēnam parāvit. At Herculēs postquam cēnāvit, vīnum ā Pholō postulāvit. Erat autem in spēluncā magna amphora vīnō optimō replēta, quam centaurī ibi dēposuerant. Pholus igitur hoc vīnum dare nolēbat, quod reliquōs centaurōs timēbat; nūllum tamen vīnum praeter hoc in spēluncā habēbat. "Hoc vīnum," inquit, "mihi commissum est. Sī igitur hoc dabō, centaurī mē interficient." Herculēs tamen eum irrīsit, et ipse pōculum vīnī dē amphorā hausit.
Part XV. The Fight with the Centaurs
Simul atque amphora aperta est, odor iūcundissimus undique diffūsus est; vīnum enim suāvissimum erat. Centaurī nōtum odōrem sēnsērunt et omnēs ad locum convēnērunt. Ubi ad spēluncam pervēnērunt, magnopere īrātī erant quod Herculem bibentem vīdērunt. Tum arma rapuērunt et Pholum interficere volēbant. Herculēs tamen in aditū spēluncae cōnstitit et impetum eōrum fortissimē sustinēbat. Facēs ārdentēs in eōs coniēcit; multōs etiam sagittīs suīs vulnerāvit. Hae autem sagittae eaedem erant quae sanguine Hydrae ōlim imbūtae erant. Omnēs igitur quōs ille sagittīs vulnerāverat venēnō statim absūmptī sunt; reliquī autem ubi hoc vīdērunt, terga vertērunt et fugā salūtem petiērunt.
Part XVI. The Fate of Pholus
Postquam reliquī fūgērunt, Pholus ex spēluncā ēgressus est, et corpora spectābat eōrum quī sagittīs interfectī erant. Magnopere autem mirātus est quod tam levī vulnere exanimātī erant, et causam eius reī quaerēbat. Adiit igitur locum ubi cadāver cuiusdam centaurī iacēbat, et sagittam ē vulnere trāxit. Haec tamen sīve cāsū sīve cōnsiliō deōrum ē manibus eius lāpsa est, et pedem leviter vulnerāvit. Ille extemplō dolōrem gravem per omnia membra sēnsit, et post breve tempus vī venēnī exanimātus est. Mox Herculēs, quī reliquōs centaurōs secūtus erat, ad spēluncam rediit, et magnō cum dolōre Pholum mortuum vīdit. Multīs cum lacrimīs corpus amicī ad sepultūram dedit; tum, postquam alterum pōculum vīnī exhausit, somnō sē dedit.
Part XVII. Fifth Labor: The Augean Stables
Deinde Eurystheus Herculī hunc labōrem graviōrem imposuit. Augēās quīdam, quī illō tempore rēgnum in Ēlide obtinēbat, tria mīlia boüm habēbat. Hī in stabulō ingentis magnitūdinis inclūdēbantur. Stabulum autem inluviē ac squālōre erat obsitum, neque enim ad hoc tempus umquam purgātum erat. Hoc Herculēs intrā spatium ūnīus diēī purgāre iussus est. Ille, etsī rēs erat multae operae, negōtium suscēpit. Prīmum magnō labōre fossam duodēvīgintī pedum dūxit, per quam flūminis aquam dē montibus ad murum stabulī perdūxit. Tum postquam mūrum perrūpit, aquam in stabulum immīsit et tālī modō contrā opīniōnem omnium opus cōnfēcit.
Part XVIII. Sixth Labor: The Stymphalian Birds
Post paucōs diēs Herculēs ad oppidum Stymphālum iter fēcit; imperāverat enim eī Eurystheus ut avēs Stymphalidēs necāret. Hae avēs rostra aēnea habēbant et carne hominum vēscēbantur. Ille postquam ad locum pervēnit, lacum vīdit; in hōc autem lacū, quī nōn procul erat ab oppidō, avēs habitābant. Nūlla tamen dabātur appropinquandī facultās; lacus enim nōn ex aquā sed ē līmō cōnstitit. Herculēs igitur neque pedibus neque lintre prōgredī potuit. Ille cum magnam partem diēī frūstrā cōnsumpsisset, hōc cōnātū dēstitit et ad Volcānum sē contulit, ut auxilium ab eō peteret. Volcānus (quī ab fabrīs maximē colēbātur) crepundia quae ipse ex aere fabricātus erat Herculī dedit. Hīs Herculēs tam acrem crepitum fēcit ut avēs perterritae āvolārent. Ille autem, dum āvolant, magnum numerum eārum sagittīs trānsfīxit.
Part XIX. Seventh Labor: The Cretan Bull
Tum Eurystheus Herculī imperāvit ut taurum quendam ferōcissimum ex īnsulā Crētā vīvum referret. Ille igitur nāvem cōnscendit, et cum ventus idōneus esset, statim solvit. Cum tamen īnsulae iam appropinquāret, tanta tempestās subitō coörta est ut nāvis cursum tenēre nōn posset. Tantus autem timor animōs nautārum occupāvit ut paene omnem spem salūtis dēpōnerent. Herculēs tamen, etsī nāvigandī imperītus erat, haudquāquam territus est. Post breve tempus summa tranquillitās cōnsecūta est, et nautae, quī sē ex timōre iam recēperant, nāvem incolumem ad terram appulērunt. Herculēs ē nāvī ēgressus est, et cum ad rēgem Crētae vēnisset, causam veniendī docuit. Deinde, postquam omnia parāta sunt, ad eam regiōnem contendit quam taurus vāstābat. Mox taurum vīdit, et quamquam rēs erat magnī perīculī, cornua eius prehendit. Tum, cum ingentī labōre mōnstrum ad nāvem trāxisset, cum praedā in Graeciam rediit.
Part XX. Eighth Labor: The Man-Eating Horses of Diomede
Postquam ex īnsulā Crētā rediit, Herculēs ab Eurystheō in Thrāciam missus est, ut equōs Diomēdis redūceret. Hī equī carne hominum vēscēbantur; Diomēdēs autem, vir crūdēlissimus, illīs obiciēbat peregrīnōs omnēs quī in eam regiōnem vēnerant. Herculēs igitur magnā celeritāte in Thrāciam contendit et ab Diomēde postulāvit ut equī sibi trāderentur. Cum tamen ille hoc facere nōllet, Herculēs īrā commōtus rēgem interfēcit et cadāver eius equīs obicī iussit. Ita mīra rērum commūtātiō facta est; is enim quī anteā multōs cum cruciātū necāverat ipse eōdem suppliciō necātus est. Cum haec nuntiāta essent, omnēs quī eam regiōnem incolēbant maximā laetitiā affectī sunt et Herculī meritam grātiam referēbant. Nōn modo maximīs honōribus et praemiīs eum decorāvērunt sed orābant etiam ut rēgnum ipse susciperet. Ille tamen hoc facere nōlēbat, et cum ad mare rediisset, nāvem occupāvit. Ubi omnia ad nāvigandum parāta sunt, equōs in nāvī collocāvit; deinde, cum idōneam tempestātem nactus esset, sine morā ē portū solvit, et paulō post equōs in lītus Argolicum exposuit.
Part XXI. Ninth Labor: The Girdle of Hippolyte
Gēns Amāzonum dicitur omnīnō ex mulieribus cōnstitisse. Hae summam scientiam reī mīlitāris habēbant, et tantam virtūtem adhibēbant ut cum virīs proelium committere audērent. Hippolytē, Amāzonum rēgīna, balteum habuit celeberrimum quem Mars eī dederat. Admēta autem, Eurystheī fīlia, fāmam dē hōc balteō accēperat et eum possidēre vehementer cupiēbat. Eurystheus igitur Herculī mandāvit ut cōpiās cōgeret et bellum Amāzonibus īnferret. Ille nūntiōs in omnēs partēs dīmīsit, et cum magna multitūdō convēnisset, eōs dēlēgit quī maximum ūsum in rē mīlitārī habēbant.
Part XXII. The Girdle is Refused
Hīs virīs Herculēs persuāsit, postquam causam itineris exposuit, ut sēcum iter facerent. Tum cum eīs quibus persuāserat nāvem cōnscendit, et cum ventus idōneus esset, post paucōs diēs ad ōstium flūminis Thermōdontis appulit. Postquam in fīnēs Amāzonum vēnit, nūntium ad Hippolytam mīsit, quī causam veniendī docēret et balteum posceret. Ipsa Hippolytē balteum trādere volēbat, quod dē Herculis virtūte fāmam accēperat; reliquae tamen Amāzonēs eī persuāsērunt ut negāret. At Herculēs, cum haec nūntiāta essent, bellī fortūnam temptāre cōnstituit. Proximō igitur diē cum cōpiās ēdūxisset, locum idōneum dēlēgit et hostēs ad pugnam ēvocāvit. Amāzonēs quoque cōpiās suās ex castrīs ēdūxērunt et nōn magnō intervāllō ab Hercule aciem īnstrūxērunt.